Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Cechy makroskopowe
Kapelusz: o zabarwieniu dość zmiennym, najczęściej spotyka się od barwy prawie białej do lekko szarej lub też kremowej, można również spotkac owocniki o zabarwieniu żółtawym; kształtu, za młodu wypukłego, z wiekiem coraz bardziej rozpostartego, aż do całkowicie płaskiego; brzeg dość długo podwinięty, z wiekiem coraz bardziej pofałdowany i ostry; skórka matowa.
Blaszki: barwy od białej do kremowej, wąskie, cienkie i gęste, wykrojone lub lekko wykrojone ząbkiem.
Trzon: włóknisty, barwy białej, równy prawie na całej długości; czasem o podstawie lekko rozszeżonej lub zwężonej.
Miąższ: biały i niezmienny, w trzonie nieco gąbczasty jak i również w kapeluszu u starszych owocników; smak łagodny, mączny; zapach intensywnie mączny, lub też przypominający do złudzenia woń krojonych świeżych, młodziutkich ogórków.
Cechy mikroskopowe
Wysyp biały lub kremowy.
Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 4-6 x 2-3.5 µm.
Gatunki podobne
W przypadku tego gatunku bardzo istotna jest barwa wysypu. W okresie jego wzrostu w zasadzie nie występują gatunki trujące z wysypem o barwie białej lub lekko kremowej. Warto poświęcić na to kilka godzin aby być całkowicie pewnym swego typowania.
Możliwość pomyłki jest bardzo mała, jednak przy niesprzyjających okolicznościach można spotkać w tym okresie dzwonkówkę trującą (Entoloma sinuatum). W zasadzie występuje nieco później, ale grzyby czasem potrafią nas zaskakiwać, dlatego też wspomniałem o konieczności zrobienia wysypu. Pomimo, że w/w dzwonkówka ma również zapach mączny, to łatwo ją odróżnić po różowobrązowym wysypie. Należy do gatunków rzadkich. Szczególną uwagę proponuje również zwrócic na kolor blaszek. W przypadku dzwonkówki trującej od jasnożółtego do różowobrązowego, w wieku starszym.
Kilkakrotnie w czasie swoich wedrówek po lesie spotkałem gęśnice wiosenne rosnące w bliskim sąsiedztwie grzybów z rodzaju ciemnobiałek. Trudny rodzaj do identyfikacji, w którym występuje kilka gatunków o białym zabarwieniu. W zasadzie pomyłka w tym przypadku nie jest groźna, ponieważ wszystkie gatunki z tego rodzaju są jadalne. Zmienność grzybów może jednak, nawet wprawnego grzybiarza, wprawić chwilami w zakłopotanie. Dokładniejsze porównanie cech z reguły daje możliwość ich odróżnienia, poczatkujący w tym gatunku, mogą jednak mieć w niektórych przypadkach, poważne z tym trudności.
Po pewnym czasie jak sie opatrzymy tym grzybkom, ich wygląd staje się tak oczywisty, że nie mamy najmniejszych trudności z ich identyfikacją.
Proszę zwrócić uwagę na zdjęcie nr. 05. Wyraźnie na nim widać proporcje pomiędzy grubością miąższu a wysokością blaszek. Charakterystyczna również gąbczastość miąższu, szczególnie ujawnia sie przy krojeniu niezbyt ostrym nożem.
Występowanie
Gatunek częsty, wyrastający (jak podaje literatura) już w kwietniu, jednak w Polsce północno-wschodniej pierwsze owocniki znajduję dopiero w maju. Rośnie aż do czerwca. Często tworzy tzw. czarcie kręgi. W zasadzie można go spotkać prawie wszędzie: łąki, parki, wszelkiego rodzaju tereny trawiaste, polany w lesie, pobocza dróg leśnych, obrzeża lasów. Łubi jednak sąsiedztwo drzew, na otwartej przestrzeni raczej występuje sporadycznie.
Uwagi
Nie będę ukrywał, że ten gatunek zaliczam do bardziej ulubionych. Wcale o tym nie decydują walory smakowe, aczkolwiek pod tym względem nic mu nie mam do zarzucenia. Jego zaletą jest to, że przeważnie wyrasta na poboczach dróg oraz innych miejscach łatwo dostępnych. Dość często tworząc "czarcie kręgi". Każdego roku, w okresie wiosennym, towarzyszy mi podczas moich rowerowych wędrówek. Właśnie taki sposób jego zbierania uważam za najbardziej ekonomiczny. Przemawia za tym fakt, że wystepuje raczej w niezbyt dużych skupiskach rozsianych po całym terenie, nieraz w znacznej odległości. Piesze wędrówki w takim przypadku byłyby zbyt męczące, natomiast rowerem potrafię podczas jednego wyjazdu odwiedzić, kilka jego stanowisk. Grzybki raczej dobrze widoczne ze względu na swoją barwę, jednak w większości przypadków lubią tereny trawiaste i można mieć wtedy problemy z ich znalezieniem. Nie rosną zbyt wysokie i to też jest powód aby czasem wytężyć wzrok.
Najwięcej ich skupisk znalazłem obok miejscowości Ogrodniczki, Ciasne i dalej w kierunku Supraśla. Bardzo ładne skupisko tworzą w miejscu zwanym Pólko, położonym nad rzeką Supraśl. Rosną tam na otwartym terenie i z racji silnego nasłonecznienia większość owocników, niestety ale jest już zamieszkała nawet w młodym wieku. Najbardziej zdrowe znajduje sie w miejscach bardziej zacienionych do których należą pobocza dróg leśnych.
Następnym ważnym powodem decydującym o ich atrakcyjmości jest okres występowania. Maj - czerwiec, to ich ulubione miesiące. Mały mamy w tym okresie wybór, więc może warto rozejrzeć się za majówką (gęśnicą).
Zarówno dobra na zupkę jak i do smażenia chociaż nieco gąbczasta (szczególnie starsze okazy).
Szczególną uwagę należy jednak zwrócić na inne gatunki występujące w tym okresie a czasem niestety trujące. Nie ma ich zbyt dużo, jednak możemy trafić na trujące wieruszki.
Wprawne oko grzybiarza z łatwością jednak powinno poradzić sobie z ich identyfikacją. W przypadku tego gatunku, nie tylko oko, ale równiez duże znaczenie ma węch. Zapach tego grzybka jest tak intensywny, że stanowi jedną z wielu podstawowych cech przy identyfikacji.
DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 14.02.2023
LICZBA ODWIEDZIN STRONY:
991
DATA UTWORZENIA STRONY: 16.09.2011