Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Boletus erythropus Pers., Observ. mycol. (Lipsiae) 1: 23 (1796)
= Neoboletus erythropus (Pers.) C. Hahn,
borowik ceglastopory (Skirgiełło 1939)
Fungi » Basidiomycota » Agaricomycotina » Agaricomycetes » Agaricomycetidae » Boletales » Boletaceae » Boletus
SYNONIMY:
wg. Index Fungorum

INNE POLSKIE NAZWY:
ceglak, to najbardziej popularna nazwa potoczna tego gatunku, używana w rejonach Polski gdzie ten grzyb występuje bardziej obficie i jest pozyskiwany przez grzybiarzy.

grzyb wilczy; czerwononóżka (Alexandrowicz & Błoński); pociec (Wojewoda 1998);
Cechy makroskopowe
Kapelusz: kasztanowobrązowy (foto główne), ciemnobrązowy, z wiekiem nabiera odcieni ceglastoczerwonych; powierzchnia matowa, zamszowa, u starszych okazów naga (fot.09); skórka nie daje się oddzielić od miąższu.

Pory: w młodym wieku żółtooliwkowe, następnie przebarwiają się na różne odcienie czerwieni (fot. 03-04); u starszych owocników blakną osiągając odcień oliwkowy (fot. 08-09).

Rurki: za młodu żółte z wiekiem oliwkowe.
Zarówno pory jak i rurki po uszkodzeniu, momentalnie sinieją.

Trzon: barwy żółtej z czerwonymi przebarwieniami, u podstawy brązowoczerwony; powierzchnia sucha, bez siateczki; nawet przy delikatnym ucisku (dotknięciu), przebarwia się natychmiast na ciemnogranatowo.

Miąższ: barwy żółtej, prawie natychmiast po przekrojeniu przebarwia się na kolor czarnobłękitny które po dłuższym czasie częściopwo ustępuje; pod rurkami żółty (fot. 04 i 10); zapach przyjemny.
Cechy mikroskopowe
Wysyp oliwkowobrązowy.
Zarodniki elipsoidalno-wrzecionowate, gładkie, (11)13-18(19) x (4.5)5- 6.5(7) µm
Gatunki podobne
Wierzch kapelusza na pierwszy "rzut oka", swym ubarwieniem przypomina podgrzybka brunatnego (Xerocomus badius), wystarczy jednak spojrzeć na pozostałe części owocnika aby to złudne wrażenie prysło.

W Polsce występuje spora grupa borowików kolorowych o cechach bardzo podobnych i to z nimi może być mylony ten gatunek. Nie w każdym przypadku wystarczy porównanie cech makroskopowych, nieraz do poprawnego rozpoznania gatunku, niezbędny jest mikroskop oraz nadprzeciętna wiedza mykologiczna w tym temacie. Gatunki te jednak występują bardzo rzadko i z punktu widzenia grzybiarza nie stanowią zagrożenia ponieważ również są jadalne.
Występowanie
W skali kraju dość częsty. Wyrasta od lata do jesieni w lasach zarówno iglastych, jak i też liściastych. Lubi gleby kwaśne.

Na terenie Puszczy Knyszyńskiej występuje bardzo rzadko, do 2013 roku zlokalizowałem tylko jedno stanowisko gdzie wyrasta bardzo systematycznie od kilku lat, jednak zawsze w małych ilościach, zaledwie kilku sztuk. Znajduje się ono w okolicy przystanku Czółnowo, położonego na trasie Supraśl-Krynki. Owocniki z tego stanowiska prezentowane są na zdjęciu głównym oraz w galerii na dole strony.
Wartość
Zdania na ten temat są podzielone ale w każdym bądź razie nie odnotowano przypadków zatruć po spożyciu tego gatunku. Podstawową zasadą jest porządna obróbka termiczna przed spożyciem.
2011.07.10 - (zdjęcie główne również pochodzi z tego stanowiska)
Puszcza Knyszyńska, okolice Czołnowa.

Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.

jako: Boletus luridiformis Rostk. var. luridiformis
-------------------------------------------------------------------------------------------



Rok wcześniej 2010.07.31 - kilka owocników w stanie już zejściowym, dokładnie te same stanowisko co prezentowane wyżej.
------------------------------------------------------------------------------------------


2013.07.14 - znów kilka owocników w tym samym miejscu.
-------------------------------------------------------------------------------------------
KONTAKT: E-MAIL

DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 27.07.2024

LICZBA ODWIEDZIN STRONY: 1329

DATA UTWORZENIA STRONY: 30.09.2011