Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Fomitopsis pinicola (Sw.) P. Karst., Meddn Soc. Fauna Flora fenn. 6: 9 (1881)
pniarek obrzeżony (Domański 1967)
Fungi » Basidiomycota » Agaricomycotina » Agaricomycetes » Incertae sedis » Polyporales » Fomitopsidaceae
SYNONIMY:
Index Fungorum

INNE POLSKIE NAZWY:
huba obrzeżona (Jundziłł 1830); huba sosnowa (Błoński 1890); żagiew sosnowa (Błoński 1889); huba czerwonobrzeźna (Orłoś 1951);
Cechy makroskopowe
Gatunek wytwarzający owocniki wieloletnie, w związku z czym osiąga pokaźne rozmiary. Nie do rzadkości należą egzemplarze o 40 centymetrowej szerokości i grubości dochodzącej do 25 cm.
Kszatłtu zmiennego, ale w zasadzie można uznać, że wytwarzaja owocniki o kształcie konsolowatym, bocznie przyrośnięte do substratu. Wystarczy jednak spojrzeć na fot. nr. 01, aby zaprzeczyć tej regule.
W młodym wieku zabarwione jaskrawo, przeważnie żółtoczerwono. Można go jednak spotkać w gamie barw od białawej do czerwonobrunatnej. Z wiekiem tracą jaskrawe kolory oraz połysk, stopniowo szarzejąc i matowiejąc (fot. 03).
W tym wieku jedynie świeże przyrosty maja jaskrawe zabarwienie. Warstwa ta przeważnie ma barwę białawą lub też żółtoczerwoną, pomarańczową.
W okresie przyrastania owocnika, bardzo często można zaobserwować wydzielanie kropelek cieczy - zjawisko określane mianem "gutacji" (fot. 04-07). Występuje w okresach wilgotnych gdy roślina (grzyb) ma pod dostatkiem wody. Brzeg owocnika tępy.

Rurki: żółtawe, o długości 2-8 mm; warstwy wyrastaja jedna nad drugą.

Pory: młode lekko żółtawe, lub jak przez niektórych określane, o barwie świeżego drewna, stopniowo coraz bardziej żółknące i szarzejące; młode pory po uciśnięciu szybko żółkną a nastepnie brązowieją.

Miąższ: o bardzo zróżnicowanej grubości, w zależności od kształtu owocnika, najczęściej mieści się jednak w zakresie od 2 do 4 cm.; barwy jasnej, bladożółtej; zapach, charakterystyczny, mocno kwaskowaty.
Cechy mikroskopowe
Wysyp kremowy lub bladożółty.
Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 6-8 x 3-4.5 µm.
Gatunki podobne
Ogólnie rzecz ujmując, gatunek bardzo charakterystyczny. Jako cechy wyróżniające go spośród innych hubowatych wymienić tu należy, jaskrawo zabarwioną młodą warstwę przyrostu oraz specyficzny, intensywny, kwaskawy zapach.
Jedynie owocniki w starszym wieku, mogą sprawić nieco trudności z odróżnieniem go, od chociażby również bardzo licznie wystepującego hubiaka pospolitego (Fomes fomentarius).
Występowanie
Gatunek bardzo pospolity, wyrastający zarówno na drzewie iglastym jak i liściastym. Występuje pojedyńczo lub też w większych grupach.
W zdecydowanej większości przypadków spotykałem go wyrastającego na drewnie martwym. Zdrowych drzew zazwyczaj nie atakuje. Jedynie kilka razy spotkałem go na jeszcze żywych drzewach ale już o zaawansowanych oznakach obumierania.

Występuje pospolicie zarówno na terenie Puszczy Knyszyńskiej jak i w okolicznych lasach. Szczególnie piękne okazy można spotkach na starych pniach świerka. Nie gardzi równiez i innymi żywicielami w związku z czym, wystepuje również i na drewnie liściastym. Na zdjeciu głównym przedstawiłem okaz jeszcze w młodym wieku. Dorosłe okazy osiągają znaczne rozmiary. Ich rozpiętość sięga do kilkudziesięciu cm.
Wartość
Gatunek oczywiście niejadalny, ma jednak dużą wartośc gospodarczą. Wywołuje silna zgniliznę typu brunatnego, przez co jest uważany za bardzo ważny czynnik przyśpieszający rozkład martwego drewna.
Gatunek ujęty jako częsty, w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.

------------------------------------------------------------------------------------------------


KONTAKT: E-MAIL

DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 27.07.2024

LICZBA ODWIEDZIN STRONY: 683

DATA UTWORZENIA STRONY: 16.09.2011