Z moich obserwacji!
Owocniki dość małe, max do 10 mm po rozpostarciu, przeważnie jednak w granicach 5 mm Wyrastające na terenie Puszczy Knyszyńskiej w miesiącach letnich (VI-VIII). Gatunek ten preferuje miejsca wilgotne, nawet okresowo zalewane, błotniste, bogate w szczątki roślin.
Hymenium barwy szarej. Zewnętrzna powierzchnia pokryta w różnym stopniu, brązowymi, jasno brązowymi lub nawet hialinowymi włoskami. W porównaniu do innych gatunków z tego rodzaju, włoski u
G. tenuis są zdecydowanie krótsze.
Na krawędzi owocnika (marginesie) można uznać, że włoski w zasadzie nie występują przynajmniej na podobieństwo typowych włosów. Zbudowany on bowiem jest z szerokich i wydłużonych komórek marginalnych nieco przypominajacych włosy ale nie wyrastających z powiekszonych owoalnych komórek jak to jest w przypadku włosów właściwych.
Włoski typowe bowiem wyrastają z powierzchniowej, dużej, owalnej komórki. Ich długość jest bardzo zmienna w zależności od położenia. Zazwyczaj bliżej krawędzi owocnika występują krótsze, natomiast im dalej od krawędzi tym dłuższe, aż do podstawy owocnika gdzie potrafią tworzyć sploty, do złudzenia przypominające subikulum. Przy czym nie tworzą skupisk (kłaczków). Wystepuja dość skąpo i przeważnie pojedynczo.
Sytuacja nieco komplikuje się ponieważ w
Fungi of Switzerland część I, pod pozycją 67 prezentowany jest podobny gatunek
Geopora zilustrowany jako
Sepultaria arenosa (Fuck.) Boud. Podane jednak wielkości zarodników pasują w moim przypadku bardziej do współczesnych opracowań gatunku
G. tenuis wobec tego kolekcję prezentowaną poniżej wstępnie uznaję za ten gatunek! Tym bardziej, że wg.
Fungi of Switzerland włoski u
G. arenosa powinny być porozwidlane czego nie stwierdziłem w przypadku własnych obserwacji na zebranych kolekcjach.
Poza tym moje kolekcja pasują praktycznie w każdym detalu do opisu
G. tenuis sporządzonym prze H. Schumacher w: Notes on taxonomy, ecology, and distribution of operculate discomycetes (Pezizales) from river banks in Norway.
W pewnych sytuacjach ten gatunek może być łatwo rozpoznawalny.
Spełniać jednak musi kilka warunków:
- siedlisko związane z terenami wilgotnymi, wręcz błotnistymi, przede wszystkim w towarzystwie
Salix lub
Alnus.
(tu uwaga: spotkałem w takim siedlisku również owocniki o zarodnikach bardziej zróżnicowanych o mniejszej szerokości, chociaż ich wymiary i charakterystyka włosów doskonale odpowiada
G. tenus? Da obejrzenia na stronie: Geopora sp. 2015.07.10)
- owocniki średnicą przeważnie do 10 mm, zazwyczaj w granicach 5-6 mm.
- wydłużone i grube komórki (przypominające włoski) na zewnętrznej powierzchni owocnika, dłuższe włosy włąściwe wyrastające niżej z dużych marginalnych komórek (owalnych lub kulistych).
- zarodniki elipsoidalne z jedną lub dwoma, zazwyczaj nierównymi kroplami.
Tu trzeba zauważyć, że bardzo podobne a praktycznie identyczne zarodniki ma
G. arenicola. Ta jednak wytwarza duże owocniki, średnicą dochodzące do 30 mm. Wyrasta również w odmiennych siedliskach, bardziej suchych. Włoski również ma zdecydowanie dłuższe.
Innym podobnym gatunkiem jest
Geopora cervina.
Oprócz cech makroskopowych istotnymi różnicami są cechy mikroskopowe.
Posiada zdecydowanie dłuższe włoski oraz innego kształtu i wymiarów zarodniki. Również w jej przypadku rzucającą się w oczy różnicą jest występowanie długich włosków już na samej krawędzi owocnika, zazwyczaj zbitych w gęste kłaczki.
Warto również zwrócić uwagę w celach porównawczych na inne znaleziska:
Geopora sp. (2015.07.10).
Cechy morfologiczne jak i siedliskowe w zasadzie identyczne. Rozkład i wielkość włosków taka sama. Jedynie ich zabarwienie ciemniejsze ale podejrzewam, że powodem było w ich przypadku bardziej świetliste stanowisko. Cechą która je różni są zarodniki.
W tym przypadku zachodzi również ewentualność pomyłki z gatunkami z rodzaju
"Tarzetta". Potrafia rosnąć w bliskim sąsiedztwie. Ta jednak nie posiada brązowych włosków. Jeśli już to gęsto septowane "kłaczki" o jaśniejszej barwie, zazwyczaj praktycznie hialinowe. Innaczej jest również zbudowana warstwa zewnetrzna
(ectal excipulum) a szczególnie komórki powierzchniowe.