Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Helvella acetabulum (L.) Quél., Hyménomycetes, Fasc. Suppl. (Alençon): 102 (1874)
piestrzyca zwyczajna
Fungi » Ascomycota » Pezizomycotina » Pezizomycetes » Pezizomycetidae » Pezizales » Helvellaceae » Helvella

2015.05.31
Dąbrowa w średnim wieku, w pobliżu Krynek (woj. podlaskie).
Owocniki wyrastały razem z H. queletii (więcej zdjęć na stronie z tym gatunkiem).
SYNONIMY:
Peziza acetabulum L., Species Plantarum: 1181 (1753)
Octospora acetabulum (L.) Timm, Flora megapolitanae Prodomus exhibeus plantas ductatus Megapolitano: 260 (1788)
Macroscyphus acetabuliforme Gray, A natural arrangement of British plants 1: 672 (1821)
Aleuria acetabulum (Linnaeus) Gillet, Champignons de France, les Discomycetes: 36 (1879)
Paxina acetabulum (L.) Kuntze, Revisio generum plantarum 3 (1891)
Acetabula acetabulum (Linnaeus) Underwood & Earle, Bulletin of the Alabama Agricultural Experimental Station 80: 200 (1897)
Cechy makroskopowe
Owocnik: składa się z kapelusza w kształcie pucharu oraz ze stosunkowo krótkiego trzonu, rzadziej nieco dłuższego.

Część kapeluszowa: średnicy 2-6 cm, zazwyczaj nieregularnie półkolista; brzeg w starszym wieku, prostując się promieniście pęka (rozrywa się); powierzchnia wewnętrza (płodna) gładka, szarobrązowa, czerwonobrązowa, oliwkowobrązowa, zazwyczaj z delikatnym fioletowym odcieniem; strona zewnętrzna (płonna) pokryta drobnym nalotem, kolorystycznie zbliżona do barwy strony płodnej, może byc jednak znacznie jaśniejsza lub ciemniejsza w zależności od siedliska, z wyraźnie widocznym, jasnym (białym lub prawie białym) żeberkowaniem rozchodzącym się od trzonu.

Trzon: zazwyczaj krótki i krępy, przeważnie całkowicie ukryty w podłożu, barwy białej lub białawej, mocno żeberkowany na całej długości.

Miąższ: białawy, białoszary, kruchy i cienki, bez wyraźnego smaku i zapachu.
Cechy mikroskopowe
Wysyp biały.
Zarodniki bezbarwne, elipsoidalne, gładkie, z dużą centralną kroplą tłuszczu, 18-24 x 12-15 µm.
Gatunki podobne
Przy pewnym opatrzeniu gatunek dość charakterystyczny i nie powinien sprawiać kłopotów z identyfikacją. Podobna Helvella queletii, u tej jednak w zasadzie nie występuje użebrowanie powierzchni zewnętrznej części kapeluszowej. Różnią się również ubarwieniem wewnętrznej części kapelusza, które u H. queletii jest zdecydowanie ciemniejsze. Oba te gatunku lubią występować na tych samych stanowiskach.
Mniej prawdopodobne wydaje się natomiast pomylenie jej z niektórymi gatunkami z rodziny kustrzebkowatych (Peziza), charakteryzujacych się brakiem trzonu.
Najbardziej podobna wydaję sie być Helvella costifera o której brakuje mi danych o wystepowaniu na terenie Polski. Ta z kolei pomimo, że jest bardzo kolorystycznie podobna do Helvella acetabulum, szczególnie owocniki już starsze, to charakteryzuje się jednak znacznie wyraźniejszym użebrowaniem zewnętrznej części kapelusza, sięgającym niekiedy aż do jej krawędzi.
Występowanie
Gatunek wiosenny, dość często występuje od końca kwietnia do czerwca. Wyrasta zarówno pojedynczo jak i w grupach liczących od kilku lub kilkanastu sztuk. Lubi gleby zawierające wapń. Wyrasta w lasach, zdecydowanie jednak częściej w miejscach o bardzo cienkiej warstwie ściółki lub jej całkowicie pozbawionych, takich jak np: pobocza dróg leśnych (tam je spotykam najczęściej).
Wartość
Gatunek jadalny ale praktycznie bez wartości z powodu łykowatej konsystencji.
2016.05.17
Zadrzewienie liściaste na E od Ogrodniczek, gm. Supraśl.
Owocniki na ziemi pod dębami.

Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.

---------------------------------------------------------------------
KONTAKT: E-MAIL

DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 28.07.2024

LICZBA ODWIEDZIN STRONY: 1077

DATA UTWORZENIA STRONY: 12.09.2015