Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Inonotus radiatus (Sowerby) P. Karst., Revue mycol., Toulouse 3(no. 9): 19 (1881)
= Xanthoporia radiata (Sowerby) Ţura, Zmitr., Wasser, Raats & Nevo,
błyskoporek promienisty (Wojewoda 1999)
Fungi » Basidiomycota » Agaricomycotina » Agaricomycetes » Hymenochaetales » Hymenochaetaceae » Inonotus
SYNONIMY:
Index Fungorum

INNE POLSKIE NAZWY:
huba promienista (Jundziłł 1830); żagiew promienista (Chełchowski 1898); włóknouszek promienisty (Domański 1967);
Cechy makroskopowe
Kształt owocników w dużej mierze uzależniony od miejsca wzrostu. W większości przypadków znajduje je rosnące na powierzchni bocznej (pionowej) substratu, gdzie z reguły wytwarzają owocniki o kształcie konsolowatym i półkolistym zarysie, bokiem mocno przyrośniete do podłoża i przeważnie nieco po nim zbiegające. Rzadziej znajduje się owocniki rosnące na powierzchniach pionowych (na pniakach w miejscu cięcia), wówczas zazwyczaj przybierają kształt owalny, plackowaty lub też wzniesiony na jakby grubym trzonie utworzonym z warstwy hymenoforu.
Na powierzchniach pionowych tworzy zazwyczaj bardzo liczne kolonie składające się z kilkudziesięciu owocników, w niektórych przypadkach nawet kilkuset. Pojedyńcze owocniki zazwyczaj nieco pozrastane z sobą, poukładane zarazem dachówkowato jak i też rzędowo.

Wierzch kapelusza o bardzo zmiennym ubarwieniu w zależności od wieku owocnika. Najlepiej ta zależność widoczna na zdjęciach zamieszczonych w galerii gdzie prezentuje owocniki w różnych fazach wzrostu. Bardzo atrakcyjnie wyglądają egzemplarze młode na których powierzchni dość często możemy zaobserwować wydzielanie sie kropel ciemnej cieczy (zjawisko zwane gutacją), tym bardziej, że w tym wieku, sam owocnik jest jasno ubarwiony. Młode owocniki przeważnie o kształcie nieregularnych tworów, stopniowo zaczynają osiągać właściwy kształt w którym zaznacza się coraz bardziej granica pomiędzy wierzchem a warstwą hymenoforu. Przybierając kształt konsolowaty, również zmienia się jego zabarwienie. Górna warstwa ciemnieje aż do barwy rdzawoochrowej, zazwyczaj ze znacznie jaśniejszym brzegiem. W tym etapie wzrostu jej struktura staje się chropowata, promieniście pomarszczona lub guzkowata.

Hymenofor w zasadzie o nieco jaśniejszym ubarwieniu w stosunku do wierzchu kapelusza. Składa się z rdzawych rurek, o długości osiągającej 1 cm, których ostrza zazwyczaj są srebrzyście oszronione.

Miąższ przeważnie nie przekraczający grubością 1 cm, włóknisty, korkowaty, rdzawobrązowy, lekko strefowany.
Cechy mikroskopowe
Wysyp biały (widoczny na zdjęciu nr. 20, na mchu pod owocnikiem).
Zarodniki 4,5-7 x 3-4,5 µm.
Gatunki podobne
Raczej gatunek łatwy do identyfikacji, chyba, że mamy doczynienia z owocnikiem nietypowym.
Do jemu podobnych możemy zaliczyć kilka gatunków z tego samego rodzaju:
- włoknouszek guzkowaty (Inonotus nodulosus)
- włoknouszek wielokształtny (Inonotus hastifer)
- włoknouszek szczotkowaty (Inonotus hispidus)
- włoknouszek płaczący (Inonotus dryadeus)

Podobnie zabarwione owocniki ale znacznie cieńsze i wyrastające na innym substracie wytwarza:
- niszczyca płotowa (Gloeophyllum sepiarium) - jej hymenofor jednak jest w kształcie blaszek, co po dokładniejszym obejrzeniu, całkowicie eliminuje ją z kręgu podobnych.
Występowanie
Rośnie od lata aż do zimy (mrozów), w przeważającej wiekszości na martwym drewnie olchy, bardzo rzadko na innych liściastych, aczkolwiek spotkałem również na czeremsze. Gatunek bardzo pospolity na terenie Puszczy Knyszyńskiej i jej obrzeżach.
Wartość
Niejadalny.
Gatunek ujęty jako częsty, w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.


Zmienność owocników bardzo duża w różnych stadiach wzrostu oraz w zależności od charakteru podłoża.
Na zdjęciach starałem się ukazać je wszystkie, zaczynając od owocników najmłodszych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------




2018.09.27
Puszcza Knyszyńska, okolice Czołnowa.
Owocniki na leżącym na ziemi, grubym konarze dębu.

Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.

------------------------------------------------------------------------------------------

KONTAKT: E-MAIL

DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 14.02.2023

LICZBA ODWIEDZIN STRONY: 1082

DATA UTWORZENIA STRONY: 12.03.2012