Leucoagaricus americanus

SYNONIMY:
Agaricus americanus Peck, Ann. Rep. Reg. N.Y. St. Mus. 23: 71 (1872) [1870]
Agaricus bresadolae Schulzer, Hedwigia 24(4): 135 (1885)
Agaricus cupreus Schulzer, Verh. zool.-bot. Ges. Wien 27: 112 (1877)
Chamaeceras bresadolae (Schulzer) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 455 (1898)
Fungus bresadolae (Schulzer) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 479 (1898)
Lepiota americana (Peck) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 43 (1887)
Lepiota bresadolae Schulzer, Hedwigia 24(4): 132 (1885)
Leucoagaricus bresadolae (Schulzer) Bon & Boiffard, Docums Mycol. 7(nos 27-28): 15 (1977)
Leucoagaricus bresadolae (Schulzer) Bon & Boiffard, Docums Mycol. 7(nos 27-28): 15 (1977) var. bresadolae
Leucoagaricus bresadolae var. cookeianus Bon, Docums Mycol. 22(no. 88): 32 (1993)
Leucocoprinus americanus (Peck) Redhead, Publs Dep. Agric. Can. 1112: 323 (1979)
Leucocoprinus bresadolae (Schulzer) Wasser, in Gams, Kl. Krypt.-Fl., Bd II b/2, ed. 4 (Stuttgart) 2b/2: 221 (1978)
Leucocoprinus bresadolae (Schulzer) M.M. Moser, in Gams, Kl. Krypt.-Fl., Edn 3 (Stuttgart) 2b/2: 186 (1967)

Cechy makroskopowe

Kapelusz: dorasta do średnicy 15 cm, początkowo wypukły, nastepnie szeroko wypukły aż do rozpostartego, zazwyczaj z delikatnym centralnym garbkiem; powierzchnia poczatkowo gładka, z wiekiem coraz bardziej łuskowata, oprócz części centralnej która pozostaje cały czas gładka i zazwyczaj jest ciemniej zabarwiona w stosunku do pozostałej części kapelusza; łuski barwy od czerwonawej do brązowej; brzeg kapelusza początkowo gładki i równy z wiekiem staje się coraz bardziej poszarpany (popękany).

Blaszki: za młodu białe z wiekiem przebarwiają się na różowawo lub czerwonobrązowo, wolne, cienki i gęste, szerokie do 1 cm.

Trzon: poczatkowo biały, z wiekiem przebarwiający się jak pozostała część owocnika; podstawa wyraźnie poszerzona; pierścieniem długo utrzymujący się.

Miąższ biały, po uszkodzeniu szybko przebarwiający się na żółto a nastepnie czerwieniejący; zapach słaby, nieokreślony; smak łagodny.

Cechy mikroskopowe

Wysyp biały
Zarodniki gładkie, eliptyczne, lekko nierównoboczne, umiarkowanie grubościenne, z widoczną pora rostkową, o wymiarach 8.0-10.0 x 6.0-7.5 µm.

Gatunki podobne

Gatunek nieco podobny do kilku innych z rodzaju Macrolepiota ale jedynie tylko z pozoru. Charakteryzuję się on bowiem sposobem przebarwiania się miąższu, zarówno na powierzchni jak i wewnątrz. Miejsca otarte bardzo szybko żółkną, następnie czerwienieją aż w końcu osiągają barwę brunatną. Zestawienie tej cechy z innymi powinno wystarczyć do wstępnego określenia gatunku, pewność mogą dać tylko badania mikroskopowe.

Występowanie

W Polsce gatunek występujący bardzo rzadko, pierwsze stanowisko opublikowano dopiero w 2010 roku. Szeroko za to rozpowszechniony w Ameryce Północnej.
Wyrasta zazwyczaj w drugiej połowie lata i na początku jesienii.
Jako saprofit, do wzrostu wybiera miejsca bogate w butwiejące szczątki, takie jak: wióry, zrębki, pniaki, czy też obumarłe butwiejące drzewa.

Prawdopodobnie jest to drugie stanowisko tego gatunku znane z terenu Polski (2011 rok).
Pierwsze stanowisko tego gatunku w Polsce opublikowali: Wojewoda W., Krasiński D. 2010. Invasive macrofungi (Ascomycota and Basidiomycota) in Poland. - Biological Invasions in Poland 1: 3-17.

Wartość

Bez znaczenia, ze względu na rzadkie występowanie. Prawdopodobnie gatunek jadalny.

Wszystkie pokazane owocniki zostały znalezione na zrębkach i wiórach, wysypujących się przez ogrodzenie w tartaku, w Ogrodniczkach.
Zdjęcie główne oraz 08 pochodzi z sierpnia 2009 roku. Z tego okresu większość zdjęć przypadkowo została wykasowana i u mnie nie zachowała się, kilka z nich można obejrzeć w wątku zamieszczonym na Bio-forum.
Zdjęcia 01-07, przedstawiają owocniki, które urosły w tym samym miejscu, w następnym, 2010 roku.

Stanowisko opublikowane w pracy zespołowej:
Rare species of Lepiota and related genera w ACTA MYCOLOGICA Vol. 46 (2): 137–178 (2011).

Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.
----------------------------------------------------------------------------------------------------