Kapelusz: średnicy 4-5(7) cm, początkowo wypukły, ewentualnie stożkowato wypukły, z czasem coraz bardziej rozpostarty, bardzo często z centralnym, tępym garbkiem; silnie higrofaniczny w związku z czym barwa mocno zmienna, mokre owocniki przybierają barwę brązowoczarną, czerwonobrązową lub ciemnobrązową z wyraźnie jaśniejszym brzegiem, wysychając bledną w bardzo dużym stopniu, aż do barwy ochrowej; powierzchnia gładka i aksamitna, matowa; brzeg nieznacznie podwinięty, jedynie w bardzo młodym wieku.

Blaszki: początkowo białawe, z wiekiem bladobrązowe, umiarkowanie szerokie, średnio gęste, w starszym wieku z brunatnymi plamkami, po uszkodzeniu również przebarwiają się na taki kolor, przy trzonie zatokowato wycięte; osłony brak.

Trzon: tylko za młodu barwy jaśniejszej, szybko ciemnieje i zazwyczaj już w średnim wieku osiąga barwę ciemnoczerwonobrazową, ciemnobrązowa lub prawie całkowicie czarną; powierzchnia oprószona drobnymi jaśniejszymi włókienkami; kształtu w zasadzie cylindrycznego ale rzadko kiedy regularny, przeważnie spłaszczony, lekko bruzdowany lub poskręcany, wewnątrz zazwyczaj pusty; pierścienia brak.

Miąższ: barwy ciemnobrązowej, w kapeluszu cienki, w trzonie twardy i chrząstkowaty; smak łagodny; zapach intensywny, charakterystyczny, porównywany z zapachem świeżych ogórków lub śledzi, u owocników starszych niezbyt przyjemny.

Wysyp zarodników różowobrazowy.
Zarodniki eliptyczne, gładkie, cienkościenne, nie amyloidalne, o wymiarach 6.5-8 x 3.5-4 µm.

Nawet pomimo zmiennej barwy kapelusza, ze względu na intensywny i charakterystyczny zapach, jest gatunkiem łatwo rozpoznawalnym.

Nie jest to gatunek rzadki ale zarazem i niezbyt pospolity. Wpływ na jego populację w dużej mierze maja działania służb leśnych. Na terenie Polski północno-wschodniej najczęściej jego substartem są resztki drewna (wióry, ścinki, zrębki), pozostałe w miejscach jego składowania i zmieszane z podłożem. Ponieważ, z roku na rok prowadzi się na terenie Puszczy Knyszyńskiej coraz bardziej intensywną gospodarkę leśną, w związku z czym systematycznie przybywa stanowisk tego gatunku.
Potrafi również wyrastać na martwym drewnie leżącym na ziemi, wśród traw, w zaroślach, szczególnie wśród pokrzyw.
Występuje od lipca do pierwszych przymrozków, przeważnie grupowo w dużych skupiskach.

Gatunek niejadalny.