Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic.
Cechy makroskopowe
Owocnik: jednoroczny, dorastający srednicą nawet do 60 cm (zazwyczaj spotyka się do 30-35 cm), grubości 0.5-5 cm, kształtu początkowo wypukłego z długo podwinietym brzegiem, następnie spłaszonego i wgłębionego, okrągławego lub wachlarzowatego, z brzegiem ostrym, nieporozrywanym.
Wierzch owocnika: zazwyczaj nieco lepki, pokryty koncentrycznymi rzędami trójkatnych łuseczek o brązowym, kasztanowym lub prawie czarnym zabarwieniu, między nimi barwy kremowej, ochrowej, ochrowożółtej lub płowej,.
Hymenofor: rurkowaty, daleko zbiegający; rurki długości 5-10 mm, białawe, brudnocieliste lub kremowe, nie dające się oderwać; pory nieregularne, kanciaste, duże 1-2(3) x 0.5-1.5 mm, białawe.
Trzon: zazwyczaj bardzo krótki, boczny lub ekscentryczny, rzadko centralny, u góry białawy lub cielisty, w dole pokryty czarnobrązowym lub czarnym kutnerem.
Miąższ: u owocników młodych soczysty i mięsisty, zwarty ale dośc miękki, w miarę starzenia się coraz bardziej korkowaty i suchy, kruchy; barwy od białawej do żółtawej; zapach przyjemny mączny (grzybowy); smak łagodny.
Cechy mikroskopowe
Zarodniki o wymiarach 10-14(16) x 4-5(6) µm, podłużnie eliptyczne, bezbarwne i gładkie.
Gatunki podobne
Gatunek bardzo charakterystyczny ze względu na osiągane rozmiary.
W lasach występuje podobna do niej, ale osiągająca znacznie mniejsze rozmiary, żagiew guzowata (Poliporus tuberaster). Ta jednak zazwyczaj wykształca wyraźnie widoczny trzon, osadzony centralnie.
Występowanie
W zasadzie gatunek uznawany za pospolity ale z tendencją do zanikania populacji, ze względu na brak odpowiedniego substratu. Pasożytuje na starych ale zazwyczaj jeszcze żywych drzewach liściastych, bardzo rzadko iglastych. Wyrasta od lata do jesieni, ale najczęściej w maju i czerwcu, wybierając żywicieli rosnących samotnie lub w niewielkich, świetlistych zadrzewieniach, rzadziej w głębi lasu.
Po opanowaniu żywiciela, wytwarza owocniki corocznie, nawet przez kilkadziesiąt lat, powoli powodując białą zgniliznę drewna, co w konsekwencji doprowadza do przedwczesnego obumarcia drzewa.
W zasadzie na terenie Puszczy Knyszyńskiej prawie nie wystepuje ale można ją spotkać na jej obrzeżach. Kilkakrotnie spotkałem ją na starych drzewach i pniakach w Supraślu oraz w Białymstoku. Ze względu jednak na wycinanie starych, chorych drzew, jej populacja z roku na rok zdecydowanie maleje. W miastach jej owocniki rzadko dorastają dojrzałego wieku ze względu na ich niszczenie przez ciekawskich.
Przydatność do spożycia
Większość źródeł uważa za jadalne tylko młode owocniki, chociaż o słabych walorach smakowych.
Wg. innych stanowi ciekawe urozmaicenie menu, ale tylko w postaci zmielonej i usmażonej w formie kotletów lub też jako przyprawa do potraw w formie mielonego suszu, ze względu na przyjemny aromat.
2011.07.12
Supraśl, rów przydrożny.
Owocniki na pniu złamanej starej wierzby.
Stanowisko ujęte w pracy zespołowej:
Grzyby Puszczy Knyszyńskiej - Anna Kujawa, Błażej Gierczyk, Mirosław Gryc, Marek Wołkowycki - 2019 rok.
------------------------------------------------------------------------
2016.06.02
Śródpolne zadrzewienie, około 1 km na S od Ogrodniczek.
Owocniki na pniaku po wyciętym drzewie.
--------------------------------------------------------------------------
DATA OSTATNIEJ MODYFIKACJI: 29.07.2024
LICZBA ODWIEDZIN STRONY:
1098
DATA UTWORZENIA STRONY: 20.01.2013